List Khu Công Viên Địa Chất Việt Nam Được UNESCO Cấp Di Sản Văn Hóa

Các công viên địa chất toàn cầu ở Việt Nam được UNESCO công nhận hội tụ các giá trị tiêu biểu về địa chất địa mạo, văn hóa và đa dạng sinh học của khu vực. Đây là các công trình có giá trị trong việc phát triển du lich, là điểm đến được du khách trong và ngoài nước thường xuyên check-in.

Nếu hành khách muốn tìm một điểm đến tự nhiên không chỉ có cảnh quan kỳ vĩ mà còn chứa đựng những dấu ấn về lịch sử phát triển Trái Đât, các công viên địa chất tại Việt Nam sẽ là gợi ý hay dành cho du khách. Không chỉ có vẻ đẹp tự nhien ấn tượng, các điểm đến này cón hấp dẫn du khách bởi bản sắc văn hóa truyền thống độc đáo của cộng đồng cư dân và đa dạng đặc sản địa phương.

1. Công Viên Địa Chất Đồng Văn, Hà Giang

Cách thủ đô Hà Nội khoảng 300km về phía đông bắc, cao nguyên đá Đồng Văn là một trong 13 Công viên địa chất toàn cầu mới được UNESCO công nhận, là công viên địa chất đầu tiên của Việt Nam và thứ 2 ở Đông Nam Á. Về sau, công viên được công nhận là thành viên của mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu UNESCO giai đoạn 2015-2018 và giai đoạn 2019-2022. Với niên đại hình thành từ kỷ Cambrian, nơi đây lưu giữ những vết tích về lịch sử sinh giới Trái Đất.

Năm ở độ cao trung bình 1.000 - 1.600m so với mực nước biển, cao nguyên đá Đồng Văn trải rộng qua 4 huyện Quản Bạ, Yên Minh, Mèo Vạc và Đồng Văn của tỉnh Hà Giang. Nhờ sự đa dạng về địa chất cùng với sự biến đổi của khí hậu nên quá trình tiến karst đã tạo ra các “vườn đá”, “rừng đá” rất phong phú như: vườn đá Khâu Vai (Mèo Vạc) trong hình thụ những bông hoam nụ hoa, nhành hoa muôn hình muôn vẻ; vườn đá Lũng Pù (Mèo Vạc) hình thù là các chóp đá, tảng đá, tháp đá hình rồng cuộn, hổ ngồi...; vườn đá Vần Chải (Đồng Văn) ở đây có những phiến đá nhẵn xếp chồng lên nhau.

Bên cạnh những giá trị về địa chất, địa mạo, cảnh quan... Cao nguyên đá Đồng Văn còn chứa đựng những giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng 17 dân tộc thiểu số như: Mông, Dao, Lô Lô, Tày, Nùng… Người dân vùng cao nguyên đá Đồng Văn hòa quyện cùng với đá: họ dùng đá để dựng nhà, để có đất trồng trọt, khoét đá tìm dòng nước ngọt... Ngoài ra, đá ở đây còn dùng dựng hàng rào, giữ nước, giữ đất để có ruộng bậc thang, đá dựng thành rừng, thành lũy để bảo vệ biên cương Tổ quốc.

Là một trong ba công viên địa chất của Việt Nam nổi tiếng, Đồng Văn thu hút đông đảo du khách gần xa đến tham quan. Về với Đồng Văn, du khách không chỉ nhìn thấy các công trình kiến trúc bằng đá, mà còn có cơ hội chinh phục đỉnh Mạc Vạc cao đến 1971 mét, được đi dạo trên sông Nho Quế, khám phá hẻm sâu nhất Đông Nam Á là hẻm vực Tu Sản với chiều sâu vách đá lên đến 700 mét.

Đặc biệt, cao nguyên đá Đồng Văn còn có hai khu bảo tồn thiên nhiên là khu bảo tồn loài và sinh cảnh Khau Ca, khu bảo tồn thiên nhiên Du Già. Đây là nơi bảo tồn hệ sinh vật đa dạng, gồm các loài động vật quý hiếm và các loài thực vật cây lá kim đặc trưng của miền núi cao cực Bắc tổ quốc. Ngoài ra, du khách từ khắp mọi quốc gia đổ về Hà Giang, khám phá đèo Mã Pí Lèng, ngắm nhìn sông Nho Quế, ghé thăm Cột cờ Lũng Cú, trải nghiệm phố cổ Đòng Văn... tìm hiểu thêm vẻ dẹp và giá trị văn hóa mà miền đất này lưu giữ.

Hàng năm, từ tháng 1 đến tháng 2, du khách có dịp đến Đồng Văn sẽ được thưởng thức vẻ đẹp của hoa mận, hoa đào nở rộ khắp các triền núi. Và rồi tháng 3 đến tháng 4 là mùa hoa gạo đỏ rực một góc trời. Sau đó từ tháng 4 đến tháng 5 là mùa đổ ải đẹp như tranh vẻ. Và rồi tháng 9 - 10 là mùa vàng lúa chín. Vòng thời gian sẽ khép lại vào tháng 10 đến tháng 12 khi hoa tam giác mạch phủ lên cả Hà Giang một tắm áo nền nã, dịu dàng với sắc hồng, sắc trắng.

2. Công Viên Địa Chất Non Nước Cao Bằng

Tiếp sau công viên đá Đồng Văn, Hà Giang thì công viên non nước Cao Bằng được công nhận là công viên địa chất của Việt Nam vào năm 2018. Vùng đất này có lịch sử hình thành trên 500 triệu năm, nơi đây lưu giữ các hóa thạch, khoáng sản, trầm tích biển, đá núi lửa,...và những cảnh quan đá vôi ở đây là minh chứng cho sự thay đổi của Trái Đất trong hàng trăm triệu năm qua.

Cách thủ đô Hà Nội khoảng 300km, công viên địa chất Cao Bằng với diện tích 3000km2, trải dài trên 6 huyện gồm Hà Quảng, Phục Hòa, Quảng Uyên, Trùng Khánh, Trà Lĩnh, Hạ Lang, đây chính là vùng đất tuyệt đẹp, lưu giữ những giá trị văn hóa, du lịch tuyệt vời. Ở công viên địa chất Non nước Cao Bằng còn là nơi gắn liền với lịch sử, văn hóa Việt Nam với hơn 215 di tích được xếp hạng, cùng nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng, như thác Bản Giốc, hang Pác Bó, suối Lê Nin, hồ Thang Hen, động Ngườm Ngao, vườn quốc gia Phia Oắc - Phia Đén… Đây chính là những điểm du lịch nổi tiếng mà nhất định bạn phải dành thời gian ghé thăm khi có dịp du lich đến Cao Bằng.

Ngày nay, công viên địa chất non nước Cao Bằng đang là địa bàn sinh sông của 9 dân tộc ít người là Nùng, Tày, Kinh, H’Mông, Dao, Sán Chay.... họ cùng nhau giữ gìn bản sắc dân tộc, phong tục, tập quán, lối sông truyền thống mà đời trước để lại. Du lịch Cao Bằng, du khách có cơ hội tham quan các làng nghề truyền thống của cu dân bản địa như dệt nhuộm vải chàm, rèn nông cụ, làm hương.

Cao Bằng với địa hình đa dang cùng cảnh quan đá vôi phong phú bao gồm hệ thống thung lũng, hang động, sông, hồ,... thể hiện một chu kỳ tiến hóa hoàn chỉnh ở vùng nhiệt đới. Bên cạnh đó là hàng loạt di sản địa chất như các hóa thạch cỏ sinh, các loại khoáng sản,... đả tạo nên sức hấp dẫn thu hút du khách đến với Cao Bằng.

vẫn nhiều du khách tò mò và đến tìm hiểu. Từ thác Bản Giốc bạn đi và làng Khuổi Ky khoảng 2km (trên đường vào động Ngườm Ngao) là đến.

Ngày nay, công viên địa chất non nước Cao Bằng trở thành điểm đến hấp dẫn trên bảo đồ du lịch Việt Nam. Xuôi ngược về miền cực Bắc đất nước ta, du khách có cơ hội tham quan, khám phá những danh lam thắng cảnh nổi tiếng như khu du lịch sinh thái Phia Oắc, Động Ngườm Ngao, Quần thể Hồ Thang Hen. Nổi bậc nhất là thác Bản Giốc - một trong bốn con thác vùng biên giới lớn và đẹp nhất trên thế giới, tạo nên khung cảnh tuyệt đẹp Việt Nam với bạn bè quốc tế.

Để khám phá trọn vẹn Cao Bằng, du khách được hướng dẫn 3 tuyến tham quan để có thể chiêm ngưỡng vẻ đẹp công viên địa chất Cao Bằng. Đầu tiên là tuyến khám phá Phía Oắc. Nơi này nổi tiếng với các điểm dừng chân như: Di chỉ đại dương cổ, đồn điền chè Kolia, mỏ thiếc Tĩnh Túc và là Vườn quốc gia Phía Oắc - Phía Đén. Tuyến thứ 2 là những điểm đến ở phía Bắc thành phố Cao Bằng, các điểm đến nổi tiếng như: hang Ngườm Bốc, đền Vua Lê và hang Pác Bó. Tuyến thứ 3 là các khu vực miền biên viễn phía Đông với khung cảnh trời mây, non nước của thác Bản Giốc, chùa Phật Tích Trúc Lâm Bản Giốc,

3. Công Viên Địa Chất Đắk Nông

Công viên địa chất cuối cùng trong danh sách 3 công viên địa chất của Việt Nam là công viên địa chất Đắk Nông. Được hình thành vào năm 2015 đến nay, công viên địa chất có 65 điểm di sản địa chất, địa mạo, gồm hệ thống gần 50 hang động với tổng chiều dài hơn 10.000 m, các thác nước, miệng núi lửa… Công viên cơ bản đã hoàn thành hệ thống cơ sở hạ tầng nhằm mục đích phát triển du lịch bền vững. Ngày nay, du khách đến với Đắk Nông đã có dễ dàng tiếp cận đến các điểm tham quan, di sản này.

Ngày 7/7 vừa qua, UNESCO đã thông qua quyết định công nhận công viên địa chất Đắk Nông là công viên địa chất toàn cầu. Góp phần tạo nên sự hùng vĩ, nên thơ của cao nguyên M'Nông, Công viên Địa chất Đắk Nông là nơi lưu giữ nhiều giá trị tiêu biểu về địa chất địa mạo, khảo cổ, văn hóa và đa dạng sinh học đặc trưng của khu vực. Với diện tích 4.760km2, và trải dài qua các huyện Krông Nô, Cư Jút, Đắk Mil, Đắk Song, Đắk G’long và thị xã Gia Nghĩa.

Công viên địa chất Đắk Nông là nơi có hệ sinh thái rừng nhiệt đới, lưu giữ các giá trị đặc trưng về sinh học, đa dạng về địa chất, tự nhiên, dấu tích của người tiền sử và cùng nền văn hóa truyền thống của 40 dân tộc anh em trên địa bàn tỉnh. Đến thăm công viên địa chất Đắk Nông là một trải nghiệm tuyệt vời và thú vị khi được thăm thú hệ thống hang động núi lửa trong đá bazan độc đáo, được xác lập kỷ lục dài nhất Đông Nam Á. Ngoài ra, du khách còn được ngắm nhìn thắng cảnh hùng vĩ, hoang sơ như núi lửa Băng Mo, núi lửa Nâm Gleh R’luh,…

Lịch sử hình thành vùng đất này bắt nguồn từ 140 triệu năm trước, khi nơi đây là một phần đại dương rộng lớn với nhiều dấu tích được tìm thấy như đá trầm tích, hóa thạch cúc đá và các loại hóa thạch khác. Sự vận động kiến tạo của lớp vỏ Trái Đất khiến khu vực này được nâng lên và xuất hiện núi lửa. Nhờ sự hoạt động phun trào núi lửa đã che phủ một phần diện tích khu vực này bởi các lớp dung nham bazan và tạo nên hệ thống hang động, núi lửa độc đáo, đồ sộ nhất khu vực Đông Nam Á.

Ngày nay, khi du lịch Đắk Nông nói chung và công viên địa chất Đắk Nông nói riêng thu hút du khách gần xa với các điểm đến nổi tiếng như: Khu Bảo tồn thiên nhiên Nam Nung, Vườn Quốc gia Tà Đùng, cụm thác Đ’ray Sáp,Trinh Nữ, Gia Long và Vườn Quốc gia Yok Đôn (Đắk Lắk). Tham quan các điểm đến này, du khách còn trải nghiệm văn hóa bản địa của đồng bào người M'Nông và Ê Đê.

Khi nhắc đến bản sắc văn hóa dân tộc, tại công viên địa chất Đắk Nông du khách sẽ có cơ hội tìm hiểu về các giá trị văn hóa bản địa của nguồi dân tộc. Đặc biệt phải kể tên đến nghệ thuật cồng chiêng, sử thi, dệt thổ cẩm, đan lát truyền thống... Du khách cũng được trải nghiệm sinh sống trong làng du lịch cộn g đồng, cùng trải nghiệm các hoạt động văn hóa nghệ thuật chính là điều tuyệt vời nhất khi về Đắk Nông

Việt Nam sở hữu nhiều cảnh quan thiên nhiên hấp dẫn dày đặc trải dài từ Nam chí Bắc. Trong đó, phải kể tên 3 công viên địa chất là Đồng Văn, Cao Bằng và Đắk Nông. Mỗi công viên sở hữu giá trị riêng về địa hình, địa chất, văn hóa và ẩm thực. Trong hành trình khám phá Việt Nam, du khách hãy một lần ghé đến các công viên địa chất được giới thiệu ở trên nhé.